“Het gaat mis in de zorg in Nederland.” Dit is de eerste zin die begin deze maand stond in een open brief van CNV Zorg & Welzijn (ondertekend door verscheidene vakbonden, brancheverenigingen en brancheorganisaties) aan het demissionaire kabinet en parlement. En ze hebben gelijk. Als er niks gaat veranderen in de zorgsector, dan gaat het ook mis.
De zorgsector gaat gebukt onder een enorm tekort aan personeel en dat is niet omdat niemand wil werken in deze pracht sector. Integendeel, de instroom stijgt, maar de achterdeur staat wagenwijd open! Ondanks de grote aantrekkingskracht die de zorgsector nog steeds heeft, kan de branche de grote uitstroom niet aan. Rond de 40% van de zorgprofessionals verlaat de zorgsector al weer binnen twee jaar. En dat doet ons pijn om te zien! Want vaak zijn ze het zorgen en verzorgen helemaal niet beu en is ook de hoogte van het salaris niet doorslaggevend in hun beslissing.
Meestal is de oorzaak vooral een gebrek aan aandacht en ontwikkelperspectief. Hun direct leidinggevende worstelt met een omvangrijke span of control en komt daardoor op grote afstand te staan. Terwijl zorgprofessionals juist een betrokken en beschikbare leider wensen die aandacht geeft, faciliteert en stimuleert. En dat vraagt een beperkte span of attention. Daarom breken we graag een lans voor de zorgprofessional en voor de rol van teammanager.
Teammanager gezocht
Steeds meer organisaties onderkennen het probleem en treden met rasse schreden terug van zelfsturing. We zien in toenemende mate expliciete keuzes voor kleinere teams met een eigen teamleider; om aandacht te geven en ontwikkeling en innovatie te stimuleren. Maar de teamleiders; ze lijken onvindbaar. Hoewel wij gespecialiseerd zijn in hoger management, directie en bestuur worden we elke week gevraagd of we nog goede teamleiders kennen. De vraag is groot en het aanbod lijkt zeer beperkt. Lijkt…want misschien kijken we met de verkeerde bril.
Focus op talenten en ontwikkelvermogen
Uit de mond van selecteurs van een management search bureau klinkt het misschien gek, maar wij doen een oproep om te kijken naar de betrokken en ambitieuze zorgprofessional zónder managementervaring. In de veelvuldige gesprekken die we hebben met zorgverleners, ontmoeten we vooral zeer zelfbewuste zorgprofessionals. Gedreven medewerkers die beschikken over organisatietalent, avontuur, ambitie én over (veelal) nog onbenut potentieel. Wellicht ontberen ze de professionele managementervaring, maar als je kijkt naar bezieling, inzet en latente kwaliteiten is het een kwestie van ontwikkelen. Bovendien; iedereen moet ergens beginnen.
Helaas kiezen de meeste zorginstellingen voor teammanagers met bewezen leiderschapservaring; ervaren in het sturen van teams en bekend met het leidinggeven. Echter laten leiderschapscapaciteiten zich niet alleen zien in werkervaring, maar kun je ook herkennen in iemands persoonlijkheid en bezigheden in het dagelijks leven. We komen ze continu tegen; de zorgverlener die in de vrije tijd een B&B runt, sportclubs besturen, uiteenlopende activiteiten organiseren, of meerdere ballen tegelijk in de lucht houdt. Teammanagers, ze lijken schaars, maar met een andere blik en het vizier op talenten zie je ze plots om je heen. Ook binnen je eigen organisatie.
Door een ambitieuze zorgverlener te laten groeien naar de functie van teammanager, lossen we twee problemen op. Het tekort aan teammanagers daalt en we bieden de zorgprofessional een duidelijk loopbaanperspectief. We kunnen het toch niet laten bestaan dat grote aantallen zorgprofessionals de sector (dreigen te) verlaten vanwege onvoldoende mogelijkheden om zich door te kunnen ontwikkelen, terwijl er gelijktijdig een schreeuwend tekort is aan teammanagers?
De ideale teammanager is een facilitator
Ook lossen we een derde probleem op, namelijk de geringe invloed van de zorgverleners in het primaire proces. Wanneer de teammanager van de werkvloer komt, weet hij/zij waar het zwaartepunt van de uitdagingen ligt. Ook weet deze zorgprofessional exact hoe de collega-zorgverleners gefaciliteerd willen worden om hun werk adequaat uit te voeren. Dat weten zij beter dan het bestuur, de financiële afdeling of human resources.
Maar het geeft ook duidelijk aan waar de taak van de teammanager moet liggen. Het gaat niet om het sturen van een team, maar om het faciliteren van het team zodat ze hun werk op de best mogelijke manier kunnen uitvoeren. Wie weet beter hoe een zorgverlener gefaciliteerd moet worden dan een zorgverlener? Daarmee functioneert deze teammanager ook als hitteschild voor het team. Voordat de problemen op managementniveau de werkvloer kunnen bereiken, heeft de nieuwbakken teammanager de ergste hitte al weten te keren.
En bovenal weten zorgverleners dat de zorgsector draait om het leveren van goede zorg en dat dit valt of staat bij de relatie zorgverlener – cliënt (patiënt, bewoner, zorgbehoevende). Al hun handelen zal tot doel hebben om die relatie te optimaliseren.
Teammanagers in de dop?
We snappen dat het lastig is om in te schatten welk individu uit kan groeien tot de ideale teammanager. Het vraagt iets te zien wat je niet direct ziet. En toch is het prima mogelijk, mits je de focus legt op talenten en ambitie. En laat dat nu net ons werk zijn. Dagelijks lezen wij mensen, scannen we kwaliteiten en talenten, en maken we de inschatting tot hoever het ontwikkelvermogen reikt. Als experts op het gebied van talentmanagement, maken wij dagelijks weloverwogen inschattingen in het wegen van de managementstijl en capaciteiten van kandidaten. Lopen er bij jouw zorginstelling teammanagers in de dop rond? Laten we het samen gaan ontdekken en de teammanagers van morgen vandaag nog gaan begeleiden naar de volgende stap in hun loopbaan.
Lees je dit en ben je zelf ambitieus om de stap te zetten naar de functie van teammanager? Schroom niet en bel ons voor een afspraak, dan kijken we samen naar een mooie vervolgstap van jouw carrière in de zorg. De sector kan niet zonder je!
