In 2015 is de Wet Werk en Bijstand ingevoerd. Met deze WWB zouden eindelijk de ‘schotten’ tussen de mêlee aan regelingen voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt verdwijnen.
Of dat gelukt is laten we maar even in het midden; duidelijk is wel dat er door deze wetswijziging een nieuw en ondoordringbaar hek is bijgekomen om de Sociale Werkvoorziening. Geen nieuwe instroom meer en versnelde afbouw van het bestaande bestand (ca 100.000 mensen!). Dit heeft uiteraard een enorme impact op de bedrijven die de Wet Sociale Voorziening uitvoeren: de SW-bedrijven. Stel je voor: je mag geen nieuw personeel meer aannemen en de bestaande medewerkers moeten versneld uitstromen; dat houdt natuurlijk geen ondernemer vol. De SW-sector dus in de problemen en de aandeelhouders (n.b. de gemeenten) voor een enorme uitdaging gesteld. Bestuurders, raden, ambtenaren en adviseurs zijn er behoorlijk druk mee. Hoewel er in de praktijk een veelheid aan oplossingen wordt ontwikkeld, zijn er inmiddels twee hoofdrichtingen zichtbaar. In sommige regio’s kiest men voor een gezamenlijke en integrale aanpak. In deze regio’s worden SW-bedrijven geïntegreerd met andere organisaties (o.a. re-integratie-afdelingen van de gemeenten zelf) en wordt de in de loop der jaren binnen het SW-bedrijf opgebouwde kennis, ervaring en infrastructuur zoveel mogelijk behouden en ingezet voor alle doelgroepen. Anderen kiezen voor afbouw / liquidatie van het SW-bedrijf. In deze tweede variant lijkt soms al langer levende onvrede (zoals structurele verliezen, beperkte invloed gemeenteraad) een rol in te spelen. Consequentie van dit scenario is in ieder geval een behoorlijke kapitaalvernietiging en (gedeeltelijk) verlies van opgebouwde expertise en infrastructuur.
Bordjes verhangen
Wat in deze hele discussie wel eens uit het oog verloren wordt is dat het uiteindelijk in de uitvoering nog steeds om precies dezelfde mensen gaat; mensen die vanwege een arbeidsbeperking niet in staat zijn op eigen kracht aan het werk te komen. Het probleem van deze mensen wordt uiteraard niet opgelost door een nieuwe wet in te voeren, de uitvoering te decentraliseren, of op een andere manier ‘de bordjes te verhangen’.
De enige manier is intensief en structureel te investeren in scholing, training, begeleiding en verbinding. Wij merken in de praktijk dat veel gemeenten los van de variant die wordt gekozen hier nog steeds serieus werk van maken. Recent zien we in een paar gemeenten zelfs weer lokale varianten op de voormalige ‘Melkert-banen’ ontstaan. Een extra pleidooi om het kind niet met het badwater weg te gooien.
Organisatievorm, werkprocessen, systemen en procedures en zelfs wetten zijn slechts hulpmiddelen. Ook hier geldt, zoals onze slogan al jaren luidt, “Het gaat om mensen”: Toegewijde professionals die met kennis, ervaring, passie en verbindend vermogen onze opdrachtgevers ondersteunen mensen met een arbeidshandicap weer aan het werk te helpen. Wij hebben de afgelopen periode bij een aantal gemeenten / SW-bedrijven (interim-) projectmanagers mogen plaatsen die een stevige impuls aan de realisatie van deze complexe sociaal-maatschappelijke opdracht geven. Dat smaakt naar meer!
Voor meer informatie:
Michiel van Wessem, wessem@kv.nl, 0652008834
Helga Bijker, bijker@kv.nl, 0622698599
Henk van der Velde, velde@kv.nl 06 51758677
